Efsunkar
Bayan Üye
Tulün Devletinin kurucusu olan Tulün, Buharadaki Samanoğulları valisi Nuh tarafından, Abbasi halifesine (Mcmun) armağan olarak gönderilmiş bir Türk idi. (Tulün, Türkçedeki dolun veya dolunaydan gelir.)
Bir devlet adamında bulunması gereken bütün meziyetlere sahip olan Tulün, hem Memun hem de ondan sonra gelen halifeler tarafından takdir edilerek yüksek mevkilere getirildi.
Tulunun 854 yılında ordu kumandanı iken ölmesi üzerine aynı meziyetlere sahip olan oğlu Ahmet, babasının yerine getirildi. 868 yılında Mısırda durumun karışması üzerine halife (Mu tez Billah) tarafından kendisine geniş yetkiler verilerek, Mısır valiliğine atandı. Kısa sürede duruma hakim oldu. Durumu uygun görerek aynı yıl içinde (868) (bazı tarihçilere göre 880 yılında) istiklalini ilan ederek, sadece ismen halifeye bağlı olan ilk vali oldu.
Fustat (eski Kahire) şehrini kendisine başkent yapan Tulunoğlu Ahmet, bir devlet kurdu. Çaresiz kalan Abbasi halifesi bu devleti tasdik etti.Mısırdan elde ettiği geliri Mısıra harcayan, maliyeyi düzelten Tulunoğlu Ahmet, ülkesini dış tehlikelere karşı korumak için kuvvetli bir ordu kurdu. İmar faaliyetine girişerek ülkeyi bayındır bir hale getirdi. Mısırın dışında Filistin, Suriye ve Irakın kuzeyini kendine bağladı.
On altı yıl ülkeyi çok iyi idare eden Tulunoğlu Ahmet, üzerine gönderilen Abbasi ordusunu mağlûp ederek; Suriyenin, Hama ve Humus şehirlerini zapt etli. Adanaya kadar ilerledi. Onun zamanında ülke, servet ve ihtişama kavuştu. Fustat şehri zengin ve büyük bir ticaret merkezi oldu.Tulunoğlu Ahmetin 884′tc ölümünden sonra, yerine oğlu Humaravcyh geçti.
Halifenin bir ordusunu yenerek Cezire ve Musulu aldı. Humaravcyhin 895′te öldürülmesinden sonra, başa geçen oğlu Harun ve diğer idareciler zamanında, ülke iyi idare edilemedi. Mısırda iç isyanlar ve karışıklıklar çıktı.Bu durumu haber alan halife, Tulunoğulları üzerine bir ordu göndererek Mısırı zaptetti. Tulunoğulları Devletine son verdi (905).
Alıntı
Bir devlet adamında bulunması gereken bütün meziyetlere sahip olan Tulün, hem Memun hem de ondan sonra gelen halifeler tarafından takdir edilerek yüksek mevkilere getirildi.
Tulunun 854 yılında ordu kumandanı iken ölmesi üzerine aynı meziyetlere sahip olan oğlu Ahmet, babasının yerine getirildi. 868 yılında Mısırda durumun karışması üzerine halife (Mu tez Billah) tarafından kendisine geniş yetkiler verilerek, Mısır valiliğine atandı. Kısa sürede duruma hakim oldu. Durumu uygun görerek aynı yıl içinde (868) (bazı tarihçilere göre 880 yılında) istiklalini ilan ederek, sadece ismen halifeye bağlı olan ilk vali oldu.
Fustat (eski Kahire) şehrini kendisine başkent yapan Tulunoğlu Ahmet, bir devlet kurdu. Çaresiz kalan Abbasi halifesi bu devleti tasdik etti.Mısırdan elde ettiği geliri Mısıra harcayan, maliyeyi düzelten Tulunoğlu Ahmet, ülkesini dış tehlikelere karşı korumak için kuvvetli bir ordu kurdu. İmar faaliyetine girişerek ülkeyi bayındır bir hale getirdi. Mısırın dışında Filistin, Suriye ve Irakın kuzeyini kendine bağladı.
On altı yıl ülkeyi çok iyi idare eden Tulunoğlu Ahmet, üzerine gönderilen Abbasi ordusunu mağlûp ederek; Suriyenin, Hama ve Humus şehirlerini zapt etli. Adanaya kadar ilerledi. Onun zamanında ülke, servet ve ihtişama kavuştu. Fustat şehri zengin ve büyük bir ticaret merkezi oldu.Tulunoğlu Ahmetin 884′tc ölümünden sonra, yerine oğlu Humaravcyh geçti.
Halifenin bir ordusunu yenerek Cezire ve Musulu aldı. Humaravcyhin 895′te öldürülmesinden sonra, başa geçen oğlu Harun ve diğer idareciler zamanında, ülke iyi idare edilemedi. Mısırda iç isyanlar ve karışıklıklar çıktı.Bu durumu haber alan halife, Tulunoğulları üzerine bir ordu göndererek Mısırı zaptetti. Tulunoğulları Devletine son verdi (905).
Alıntı
